Monoqrafiya və kitablar

Oxucuların nəzərinə çatdırdığımız bu kitab M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin Geologiya fakültəsinin «Dinamiki geologiya» kafedrasının müdiri, geologiya-mineralogiya elmləri doktoru, professor Nikolay Koronovskinin “Наша планета Земля” əsərinin  Azərbaycan dilinə tərcüməsidir.

Həvəskar oxucu bu kitabda : Yerin Günəş sisteminda mövqeyi necədir? Yerin neçə yaşı  vardır və hansı  inkişaf  yolunu keçmişdir? Daxili quruluşu nədən ibarətdir? Faydalı qazıntılar necə törəyir və hansı müddətə kifayat  edəcək? və bu kimi digər maraq doguran çoxsaylı suallara cavab tapa biləcəkdir.

Kitabda ilk olaraq bütövlükdə Kainatın və onun bir hissəsi olan Yer kürəsinin də daxil olduğu Günəş sisteminin yaranması və inkişafı prosesindən bəhs edilir. Asteroid, meteorit, kometalar kimi göy cisimlərindən də müfəssəl qaydada bəhs edilir. Yerin daxili təbəqələrinin (yer qabığı, mantiya, nüvə ) əmələ gəlməsindən və tərkibindən bəhs edən fəsil diqqəti cəlb edəndir. Maqmatizm, geotektoniki proseslər, dağəmələgəlmə hadisələri, vulkanlar va zəlzələlərin təsviri sadə, anlaşıqlı dildə ifadə olunmuşdur.

Yerin səthində insanların birbaşa müşahidə dairəsinə daxil olan geoloji hadisələrin - okeanların, çayların, buzlaqların va küləyin fəaliyyəti barədə məlumatlar da müəyyən maraq kəsb edir. Bəşəriyyətin yarandığı vaxtdan təbiətət nüfuz edərək ətraf mühitdə törətdikləri texnogen geoloji hadisələr baradə məlumatlar da kitabda öz layiqli yerini tapmışdır.

Ümidvarıq ki, ana dilimizə tərcümə edilmiş bu əsər gənc geoloqların, coğrafların, yuxarı sinif şagirdlərinin və ümumiyyətlə təbiətsevənlərin - geniş oxucu kütləsinin masaüstü kitabına çevriləcəkdir.

Təbiət hadisələrinin rəngarəngliyina təəccüblənərək onları möcüzə adlandırırıq. Bu ifadə ilk növbədə bizim ətraf mühitin aglasığmaz qüdrəti, gücü və gözəlliyi qarşısında heyranlığımızı əks etdirir.

Bu sehrli kitabın üz qabığı altında sanki – dəhşətli tayfunlar va sunamilar, vahiməli vulkanlar va uçqunlar, möhtəşəm aysberqlər va şəlalələr, gözlənilməz qasırğalar va zəlzələlər gizlənmişdir. Burada hamçinin əicaib daş abidələri, optiki təbiət hadisələri,  heyranedici  atollar  va  kanyonlar, qorxunc ildırımlar, Günəş və Ay tutulmaları va s. öz əksini tapmışdır.

Ümidvarıq ki, bu məftunedici əsəri vərəqlədikca o Sizi romantik duyğu qanadlarında öz ağuşuna alacaq və tayı-bərabəri olmayan Planetimizin xəyalən vertual səyahətinə sövq edəcəkdir. Məhz bu bizim əsas missiyamızdır.

Təbiəti sevən geniş oxucu kütləsi – tələbələr, m agistrlar, gənc mütəxəssislər və ümumiyyətlə böyük intellekt sahibləri üçün nəzərdə tutulmuşdur.

Dərs vəsaitində, “neft-qaz işi” ixtisaslı tələbələrin nəzərdə tutulmuş fənnlər üzrə əvvəlki tədris mərhələlərində əldə edimiş biliklərin tamamlanması məqsədi ilə neft sənayesinin inkişafı tarixindən bəzi qısa faktlar, quyuların qazılması, neftçıxarma texnologiyası bəzi məsələləri, neftmədən geologiyasından məlumat, geoloji kəsilişlərin öyrənilməsi üsulları, quyuların quruluşu və digər məsələlər öz əksini tapmışdır. Vəsaitin məqsədi “Faydalı qazıntı yataqlarının geologiyası və kəşfiyyatı” və “neft-qaz işi” sahələri üzrə təhsil alan gənc mütəxəssisləri müasir texnologiyalar, geoloji və texnoloji məlumatların əldə edilməsi və təhlili, optimal qərarlar qəbul edilməsi istiqamətində üsul və vasitələrlə tanış etməkdir.

Kitab Naxçıvan MR ərazisində uzun illər aparəlan geoloji, geomorfoloji və hidrogeoloji elmi tədqiqatların, geoloji-planalma, geoloji-axtarış və geoloji-kəşfiyyat işlərinin nəticələrini ümumiləşdirilmiş şəkildə əks etdirən, cansız mühitə aid təbiət abidələri (geosaytlar) barədə məlumat verən, həmçinin diyarın geoloji öyrənilməsində böyük əməyi olan peşəkar alim və mütəxəssislərin fəaliyyət yolunu işıqlandıran əsərdir.

Kitab Naxçıvan diyarının geoloji irsi və onun öyrənilmə tarixi ilə maraqlanan mütəxəssislər, orta və ali təhsil müəssisələrinin tələbələri və geniş oxucu kütləsi üçün yığcam və dolğun məlumat bazası üslubunda tərtib edilmişdir.