Seysmologiya və seysmik təhlükənin qiymətləndirilməsi

Tədqiqatların istiqamətləri:

• seysmikliyinin məkan-zaman xüsusiyyətləri;
• zəlzələlərin fokal mexanizmləri: gərginlik şəraitinin qiymətləndirilməsi;
• deformasiya prosesləri;
• palçıq vulkanizminin zəlzələlərlə əlaqəsi;
• neft yataqlarına seysmik proseslərin təsirinin qiymətləndirilməsi;
• mikrotremor tədqiqatları;
• seysmik təhlükənin və riskin qiymətləndirilməsi;
• paleoseysmologiya;
• süxurların maqnetizmi;
• paleomaqnetizm;
• zəlzələlərin seysmomaqnit müjdəçilərinin aşkarlanması;
• Yerin maqnit sahəsinin təkamülün müxtəlif dövrlərdə paylanmasının öyrənilməsi, habelə praktik geologiya məsələlərinin həll olunması;
• maqnit qütbün işarəsinin dəyişmə səbəblərinin aşkarlanması;
• Yer qabığının və üst mantiyanın quruluşunun öyrənilməsi;
• maqnetit daşıyan süxurların qalıq maqnetizasiyasının yüksək temperaturlu maqnit yaddaşı fenomeninin fiziki təbiətinin öyrənilməsi.
   

Şöbənin əməkdaşları tərəfindən:

• Seysmik təhlükənin qiymətləndirilməsi modelinə əsasən Abşeron yarımadasının mühüm seysmotektonik xüsusiyyətləri və potensial seysmogen strukturların seysmikliyi təyin edilmişdir.
• Qafqaz regionu (Azərbaycanın hüdüdlarında) litosferinin gərginlik və deformasiya şəraitinin formalaşmasında rol oynayan relyefin topoqrafik xüsusiyyətlərinin təsiri müəyyən edilmişdir.
• Nakamura metodu ilə qrunt şəraitlərinin Bakı şəhərinin seysmik intensivliyinə təsiri təyin edilmişdir.
• Abşeron yarımadası və Bakı şəhəri üçün ehtimal və deterministik nəzəriyyələrə əsasən seysmik təhlükənin təsiri qiymətləndirilmişdir.
• Baş verən seysmik hadisələrin ardıcıllığının dinamikası klaster və Alan faktoru analizi, həmçinin çoxölçülü qruplaşma metodu vasitəsilə tədqiq edilmişdir.
• 25 noyabr 2000-ci il güclü Xəzər zəlzələsindən əvvəl və sonra Abşeron və Şamaxı-Qobustan ərazilərində yerləşən palçıq vulkanlarının statik və dinamik gərginliklərinin dəyişiklikləri təhlil edilmişdir.
• Bakı şəhəri ərazisi qruntunun güclü titrəyişlərinin hiss edilən ssenar zəlzələlərin parametrlərinə əsasən modelləşdirilməsi.
• Böyük Qafqazın cənub yamacının seysmoaktiv zonalarının seysmik rejimini səciyyələndirən stasionarlıq tədqiq olunmuşdur.
• Azərbaycanın fanerozoy dövrünün istinad maqnit-stratiqrafik şkalası tərtıb edilmişdir və bu da öz növbəsində, çökmə qatların stratifikasiyasının əsasını, yaşa görə ayrılmasını, kontinental və dəniz çöküntülərinin stratiqrafik korrelyasiyasını və sərhədlərin əsaslandırılmasını təşkil edir;
• Cənubi Xəzərin çökmə süxurlarının maqnit-stratiqrafiyası pliosen-holosen çöküntülərinə ayrılmışdır, neft-qaz strukturlu sahələrin korrelyasiyası aparılmışdır və paleomaqnit məlumatlara əsasən yaranma tarixi dəqiqləşdirilmişdir;
• dərinlik çöküntülərinin paleotektonik kriteriləri aşkar edilmişdir və paleo en dairəsi təyin olunmuşdur;
• mütləq yaş məlumatları və geoloji təhlil nəzərə alaraq məhsuldar qatın magnetostratiqrafik zonalı şkalası tərtib edilmişdir: svitaların formalaşma zamanı, çökmə sürəti müəyyən edilmiş və məhsuldar qatda müddəti hesablanmışdır;
• geomaqnit sahəsinin gərginliyinin lokal variasiyalarda (seysmomaqnit effektləri) əks olunan dönmə proseslərin Episentral zonalar yaxınlığında süxurların qalıq maqnitləşmənin dəyişilməsində rolu təyin edilmişdir;
• paleomaqnit məlumatlara əsasən Kiçik Qafqazın tektonik inkişaf tarixi dəqiqləşdirilmiş və onun bloklu quruluşu, maqmatik ocağının yatma dərinliyi təyin edilmişdir;
• Böyük və Kiçik Qafqaz ərazilərində müxtəlif geostrukturların dinamikasının kinematik parametrləri təyin edilmişdir və Böyük və Kiçik Qafqazın Azərbaycan hissəsinin əsas plitələrinin palinspastik rekonstruksiyası aparılmışdır;
• dərin Saatlı quyusu ilə qazılmış vulkanogen süxurlarının maqnit xüsusiyyətləri öyrənilmişdir;
• Naxçıvan MR paleozoy, paleogen və Talış strukturunun paleogen yaşlı çöküntülərində paleomaqnit tədqiqatları aparılmışdır.